खाना पकाउने इन्धनको प्रयोग एक महत्वपूर्ण भौतिक सूचक हो जसले समुदायको जीवनस्तर, वातावरणीय स्वास्थ्य र स्वच्छ ऊर्जामा पहुँचको अवस्थालाई दर्शाउँछ। खाना पकाउनको लागि प्रयोग गरिने इन्धनको प्रकारले स्वास्थ्यमा प्रत्यक्ष प्रभाव पार्नुका साथै वातावरणीय दिगोपना र आर्थिक-सामाजिक अवस्थाको पनि संकेत गर्दछ। यस खण्डमा लुङ्ग्री गाउँपालिकाको विभिन्न वडाहरूमा प्रयोग हुने खाना पकाउने इन्धनको विस्तृत विश्लेषण प्रस्तुत गरिएको छ।
लुङ्ग्री गाउँपालिकामा कुल ५,१८६ घरधुरी मध्ये०.५६% घरधुरीले एल.पी. ग्याँस,९३.३९% घरधुरीले दाउरा/काठ/कोइला, र०.००% घरधुरीले गोबर ग्याँसको प्रयोग गर्दछन्।
लुङ्ग्री गाउँपालिकामा खाना पकाउने इन्धनको प्रयोगको वितरण निम्नानुसार रहेको छ:
कुल घरधुरी: ५,१८६
क्र.सं. | खाना पकाउने इन्धनको प्रकार | घरधुरी | प्रतिशत |
---|---|---|---|
१ | दाउरा/काठ/कोइला | ४,८४३ | ९३.३९% |
२ | एल.पी. ग्याँस | २९ | ०.५६% |
३ | विद्युत | ५ | ०.१०% |
४ | अन्य | ३०९ | ५.९६% |
जम्मा | ५,१८६ | १००.००% |
वडा अनुसार विभिन्न प्रकारको खाना पकाउने इन्धनको वितरण
विभिन्न वडाहरूमा स्वच्छ इन्धन (एल.पी. ग्याँस, विद्युत, बायोग्यास) प्रयोग गर्ने घरधुरीको तुलना
वडा अनुसार खाना पकाउने इन्धनको प्रयोगको विस्तृत विश्लेषण
वडा नं. | जम्मा घरधुरी | दाउरा/काठ/कोइला | एल.पी. ग्याँस | मट्टितेल | विद्युत | गोबर ग्याँस | गोबर/गुँइठा | अन्य |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
वडा १ | १,०६६ | ९२२ (८६.४९%) | ८ (०.७५%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | १३६ (१२.७६%) |
वडा २ | ७५९ | ७३५ (९६.८४%) | ३ (०.४०%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | २१ (२.७७%) |
वडा ३ | ५६३ | ५६३ (१००.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) |
वडा ४ | ७६५ | ७३६ (९६.२१%) | १० (१.३१%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | १९ (२.४८%) |
वडा ५ | ६५८ | ५७२ (८६.९३%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ८६ (१३.०७%) |
वडा ६ | ८०९ | ७७० (९५.१८%) | ५ (०.६२%) | ० (०.००%) | ५ (०.६२%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | २९ (३.५८%) |
वडा ७ | ५६६ | ५४५ (९६.२९%) | ३ (०.५३%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | १८ (३.१८%) |
पालिका जम्मा | ५,१८६ | ४,८४३ (९३.३९%) | २९ (०.५६%) | ० (०.००%) | ५ (०.१०%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ३०९ (५.९६%) |
कुल घरधुरी: १,०६६
कुल घरधुरी: ७५९
कुल घरधुरी: ५६३
कुल घरधुरी: ७६५
कुल घरधुरी: ६५८
कुल घरधुरी: ८०९
कुल घरधुरी: ५६६
लुङ्ग्री गाउँपालिकामा खाना पकाउने इन्धनको प्रयोगको विश्लेषण गर्दा, समग्रमा०.६६% घरधुरीले स्वच्छ इन्धन (एल.पी. ग्याँस, विद्युत, गोबर ग्याँस) प्रयोग गर्दछन्। वडागत रूपमा हेर्दा वडा नं. ४ मा सबैभन्दा बढी स्वच्छ इन्धन प्रयोग गरिएको छ, जहाँ १.३१% घरधुरीहरूले स्वच्छ इन्धन प्रयोग गर्दछन्।
९३.३९%
४,८४३ घरधुरी(4,843 households)
५.९६%
३०९ घरधुरी(309 households)
वडा ४
स्वच्छ इन्धन प्रयोग: १.३१%1.31% clean fuel usage
यस वडामा स्वच्छ इन्धन (एल.पी. ग्याँस, विद्युत, गोबर ग्याँस) को प्रयोग उच्च छ, जुन पालिकाको औसतभन्दा ०.६५% ले बढी छ।
यसले यस वडाको आर्थिक अवस्था राम्रो भएको र आधुनिक इन्धनमा पहुँच बढी भएको संकेत गर्दछ, जसले यहाँको जनताको वातावरणीय स्वास्थ्य र जीवनस्तरमा सकारात्मक प्रभाव पारेको छ।
वडा ३
स्वच्छ इन्धन प्रयोग: ०.००%0.00% clean fuel usage
यस वडामा स्वच्छ इन्धनको प्रयोग न्यून छ। अधिकांश घरधुरीहरूले दाउरा/काठ/कोइला जस्ता परम्परागत इन्धन प्रयोग गर्ने गर्दछन्, जसले स्वास्थ्यमा नकारात्मक असर पार्नुका साथै वातावरणीय विनाशमा योगदान पुर्याउँछ।
न्यून स्तर
•सूचकाङ्क विवरण: स्वच्छ इन्धन सूचकाङ्क विभिन्न इन्धन प्रकारहरूको प्रयोग र तिनीहरूको वातावरणीय प्रभावको भारित औसतमा आधारित छ।
•व्याख्या: २१.१ अंकले न्यून स्वच्छ इन्धन प्रयोग दर्शाउँछ। यसमा सुधारका लागि एल.पी. ग्याँस र विद्युतको पहुँच र प्रयोग बढाउनुपर्ने देखिन्छ।
कुल ३४ घरधुरीले स्वच्छ इन्धन प्रयोग गर्दछन्
लुङ्ग्री गाउँपालिकामा खाना पकाउने इन्धनको प्रयोगको तथ्याङ्क विश्लेषणबाट निम्न रणनीतिहरू अवलम्बन गर्न सकिन्छ:
यसरी लुङ्ग्री गाउँपालिकामा खाना पकाउने इन्धनको प्रयोगको विश्लेषणले पालिकामा स्वच्छ र वातावरणमैत्री इन्धनको पहुँच र प्रयोग बढाउनका लागि लक्षित कार्यक्रम संचालन गर्न आवश्यक सूचना उपलब्ध गराउँछ। यसले घरभित्रको वायु प्रदूषण कम गरी महिला तथा बालबालिकाको स्वास्थ्य सुधार, वन विनाश कम गर्ने र समग्र पर्यावरणीय सन्तुलन कायम गर्न सहयोग पुर्याउँछ।